નવી દિલ્હી: ગુજરાતમાં સ્ટાર્ટઅપ લેન્ડસ્કેપમાં નોંધપાત્ર ઉછાળો જોવા મળ્યો છે, જેમાં એક વર્ષમાં માન્યતા પ્રાપ્ત સ્ટાર્ટઅપ્સની સંખ્યા 2019માં 565 હતી તેની સામે 2023માં 3291 થઈ ગઈ છે. ગુજરાતઃ 2019માં 6,077 સીધી નોકરીઓ સર્જાઈ હતી, જે 2023માં વધીને 48,138 થઈ ગઈ છે. આ માહિતી 2 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ રાજ્યસભામાં વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ રાજ્ય મંત્રી શ્રી સોમ પ્રકાશે સ્ટાર્ટઅપ સંબંધિત પ્રશ્નોના જવાબ આપતાં આપી હતી. આરએસ સાંસદ શ્રી પરિમલ નથવાણી દ્વારા.
મંત્રીના નિવેદન અનુસાર, 2019માં ભારતમાં કુલ 10,604 સ્ટાર્ટઅપ્સને ડિપાર્ટમેન્ટ ફોર પ્રમોશન ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રી એન્ડ ઈન્ટરનલ ટ્રેડ (DPIIT) દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી હતી, જે 2023માં વધીને 34,779 થઈ ગઈ હતી. તેની સાથે જ, સમગ્ર ભારતમાં આ સ્ટાર્ટઅપ્સ દ્વારા સર્જાયેલી સીધી રોજગારીની તકોનો અનુભવ થયો હતો. નોંધપાત્ર વધારો, 2019 માં 1,23,071 નોકરીઓથી વધીને 2023 માં 3,90,512 નોકરીઓ થઈ.
શ્રી નથવાણી સ્ટાર્ટ-અપ ઈન્ડિયા પહેલ હેઠળ માન્યતા પ્રાપ્ત સ્ટાર્ટઅપ્સની સંખ્યા, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં દેશમાં આ સ્ટાર્ટઅપ્સ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલી નોકરીઓની સંખ્યા, ભારતીય અર્થતંત્ર પર સ્ટાર્ટઅપ્સની અસર અને યોગદાન અને આગેવાની હેઠળના સ્ટાર્ટઅપ્સની સંખ્યા વિશે જાણવા માગતા હતા. સ્ત્રીઓ
મંત્રીના નિવેદન મુજબ, નવીનતા, સ્ટાર્ટઅપ અને દેશના સ્ટાર્ટ-અપ ઇકોસિસ્ટમમાં રોકાણને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે મજબૂત ઇકોસિસ્ટમ બનાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સરકારે 16મી જાન્યુઆરી 2016ના રોજ સ્ટાર્ટ-અપ ઇન્ડિયા પહેલ શરૂ કરી હતી. ચોક્કસ ઉદ્દેશ્યો પ્રાપ્ત કરવા માટે, વિવિધ આ પહેલ હેઠળ સરકાર દ્વારા કાર્યક્રમો અમલમાં મૂકવામાં આવે છે. સરકારના સતત પ્રયાસોને કારણે 31મી ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં ડિપાર્ટમેન્ટ ફોર પ્રમોશન ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રી એન્ડ ઈન્ટરનલ ટ્રેડ (DPIIT) દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત સ્ટાર્ટઅપ્સની સંખ્યા વધીને 1,17,254 થઈ ગઈ છે. આ માન્યતા પ્રાપ્ત સ્ટાર્ટઅપ્સે 12.42 લાખથી વધુ સીધી નોકરીઓનું સર્જન કર્યું હોવાના અહેવાલ છે. નોંધપાત્ર આર્થિક અસર બનાવે છે. દરેક રાજ્ય અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ (UT) માં ઓછામાં ઓછું એક માન્ય સ્ટાર્ટ-અપ છે જે સમગ્ર દેશના 80% થી વધુ જિલ્લાઓમાં ફેલાયેલું છે.
સરકાર દ્વારા 2016 માં સ્ટાર્ટ-અપ ઈન્ડિયા પહેલ શરૂ કરવામાં આવી ત્યારથી, 31મી ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં 55,816 DPIIT માન્ય સ્ટાર્ટઅપ્સમાં ઓછામાં ઓછી એક મહિલા ડિરેક્ટર છે. સરકાર મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વિવિધ યોજનાઓ/કાર્યક્રમોનો અમલ કરી રહી છે.