નવી દિલ્હી: ભારત સરકારે લિથિયમની શોધ અને ખાણકામ માટે આર્જેન્ટિના સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. તે ભારતનો પ્રથમ લિથિયમ સંશોધન અને ખાણકામ પ્રોજેક્ટ છે જેમાં 15,703 હેક્ટર વિસ્તારમાં પાંચ લિથિયમ બ્રાઈન બ્લોક્સનો સમાવેશ થાય છે.
આર્જેન્ટિનામાં પાંચ લિથિયમ બ્લોકની શોધ સાથે સંબંધિત ભારત સરકારનો કરાર કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવાની દિશામાં સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે. આ સિવાય લિથિયમની આયાત માટે ચીન પર ભારતની નિર્ભરતા ઘટાડવામાં પણ મદદ મળશે.
“આ વ્યૂહાત્મક પગલું માત્ર ભારત અને આર્જેન્ટિના વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત બનાવશે નહીં, પરંતુ તે ખાણકામ ક્ષેત્રના ટકાઉ વિકાસમાં પણ ફાળો આપશે, જે વિવિધ ઉદ્યોગો માટે જરૂરી જટિલ અને વ્યૂહાત્મક ખનિજો માટે વાતાવરણ પૂરું પાડશે,” કેન્દ્ર સરકારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. નિવેદન “એક લવચીક અને વૈવિધ્યસભર સપ્લાય ચેઇન સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે” નિવેદનમાં ઉમેર્યું.
પર્યાવરણને અનુકૂળ ભવિષ્ય તરફ સકારાત્મક પરિવર્તન માટે લિથિયમ આવશ્યક છે. લિથિયમ ઊર્જા રૂપાંતરણ માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ ખનિજ તરીકે ઓળખાય છે. તે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને બેટરી ઊર્જા સંગ્રહ પ્રણાલીમાં ઉપયોગમાં લેવાતી લિથિયમ-આયન બેટરીનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ડીઝલ અને પેટ્રોલ વાહનોથી થતા પ્રદૂષણને ઘટાડવા માટે આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
અત્યાર સુધી ભારત લિથિયમ માટે ચીન, ઓસ્ટ્રેલિયા અને આર્જેન્ટિના જેવા દેશો પર નિર્ભર રહ્યું છે. ભારતની નવી ડીલ બાદ એવો અંદાજ છે કે આ મહત્વના ખનિજ પર ચીનનો સંપૂર્ણ અંકુશ નહીં રહે પરંતુ ભારત લિથિયમ માઇનિંગમાં પણ તેની સાથે સ્પર્ધા કરી શકશે.